simenit gölü ne demek?

Simenit Gölü, Yeşilırmak deltasının doğu kısmında bulunan, idari olarak Samsun'un Terme ilçesinde yer alan, sazlık ve bataklıkların geniş yer kapladığı bir kıyı set gölüdür. 1-2 metre yer yer de 5 metre derinliğe ulaşmaktadır. Geçmiş yıllarda göl için; Semenlik, Simenlik, Karasu ve Arapsazı isimleri de kullanılmıştır. Simenit gölünde drenaj kanalları açılması ve taşınan alüvyal malzemeler sulak alanları daraltmış, iki ayrı göl oluşmuştur.1 Diğer Gölün ismi Akgöl'dür. Göl çevresinde 3355 hektarlık Yaban Hayatı Geliştirme Sahası oluşturulmuştur.23 Simenit ve Akgöl çevresi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Doğal Sit Alanı olarak koruma altındadır.

Oluşumu

Deltadaki eski koyların önlerinin kıyı okları tarafından kapatılması ve bol miktarda alüvyon taşıyan Terme Çayı'nın, deltanın bu kesimindeki eski bataklık alanları ve kısmen de Simenit Gölü'nü doldurması sonucunda oluşmuştur.456

Coğrafya

Coğrafi Konum

Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'ndeki Orta Karadeniz Bölümünde yer alan Yeşilırmak Deltasının doğu yarısındaki Çaltı Burnu'nun batısında bulunmaktadır. Gölün Tamamı İdari olarak Samsun'un Terme ilçesindedir. Matematiksel Konumu: 'dır.

Gölün Kuzeyinde Karadeniz, doğusunda Çoban yatağı mevkisi ve güney doğusunda Gölyazı mahallesi, Güneyinde Aybeder mahallesi, Batısında ise Sancaklı mahallesi bulunur. Terme ilçe merkezine 8km uzaklıktadır.

Alanı

Gölün çevresinde sazlık ve bataklık alan oldukça geniş yer tutar. Simenit ile Akgöl'ün toplam göl alanı 200 hektar, sazlık ve bataklık alanla beraber sulak alan 1900 hektar, yüz ölçümü 19 km²'dir.

Fiziksel Özellikler

YılParametrelerSimenit GölüAkgöl
1997<chem>pH</chem>8.18.2
<chem>Na+</chem>9.5616.52
<chem>SO4</chem>-1.93
<chem>Cl-</chem>13.5016.70

Göl sularının kimyasal analizi7

Doğal Yaşam

Hayvan Çeşitliliği

Simenit Gölü ve çevresi faunistik açıdan son derece zengindir. Gölde çeşitli balık türleri, göl çevresindeki sazlık-bataklık ve ormanlık alanlarda ise çeşitli memeli ve sürüngen türleri yaşamaktadır. ayrıca, göl ve çevresi ornitolojik bakımdan da deltadaki en önemli alan durumundadır. Gölde, özellikle drenaj kanallarının göle döküldüğü yerlerin yakınlarında tatlı su balıkları yaşamaktadır.

Gölde karşılaşılabilecek bazı balık türleri
#
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

Terme civarında göllerde ve su kanallarında yakalanan Carassius gibelio yani İsrail sazanı türü ülkemiz sularında gözlenmekte olan, oldukça ciddi istilacı türlerden birisidir. balıklandırma amaçlı olarak sularımıza sokulduğu düşünülen bu tür, bulunduğu habitatı kısa sürede istila etmekle birlikte diğer türlerin yumurtaları ile beslenmektedir. Ayrıca yılda beş kez döl verebilen Carassius gibelio kısa sürede habitatta baskın hale gelmektedir.8

<small>Bataklık-Sazlık alanda karşılaşılabilecek bazı hayvan türleri</small>
<small>#</small>
<small>Resmi</small>
<small>Bilimsel Adı</small>
<small>Yaygın Adı</small>
<small>Ormanlık alanlarda karşılaşılabilecek bazı hayvan türleri</small>
<small>#</small>
<small>Resmi</small>
<small>Bilimsel Adı</small>
<small>Yaygın Adı</small>
<small>Göl çevresindeki sazlık ve çalılıklarda karşılaşılabilecek bazı hayvan türleri</small>
<small>#</small>
<small>Resmi</small>
<small>Bilimsel Adı</small>
<small>Yaygın Adı</small>
<small>üstteki soyu tehlike altında olan türlerin de yaşadığı kaydedilmiştir. Su kuşları ve kemirgenlerle beslenen bu türlerin avlanılması Merkez Av Komisyonu kararı ile yasaklanmıştır.</small>

Simenit Gölü Kuş Varlığı

Türkiye'deki diğer önemli kus alanlarının aksine Simenit Gölü ve çevresinde düzenli gözlem yapılmadığı için yörede tam olarak kaç kuş türünün yaşadığı ve bunların sayılarının ne kadar olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Kimi kaynaklarda 2439 kuş türü, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı kimi kaynaklarda ise 20310 kuş türü olduğu söyleniyor. Yeşilırmak Deltası, BirdLife International tarafından önemli kuş alanı olarak tanımlanmıştır.11

<small>Simenit Ekosisteminde karşılaşılabilecek bazı kuş türleri</small>121314
#
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından kabul edilen kriterlere göre bir defada 25.000'den fazla su kuşu barındıran alanlar A sınıfı sulak alan, bu sayının altındakiler ise B sınıfı sulak alan olarak kabul edilmektedir. Buna göre, bir defada yaklaşık olarak 20.000 su kuşunun sayıldığı, Yeşilırmak Deltası ve özellikle de Simenit Gölü ve çevresi B sınıfı sulak alan kapsamına girmektedir.15 Bunlara ek olarak Terme ve coğrafyası civarında gözüken kuş türleri şunlardır:

Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

16 Ekim 2005 Tarihinde İlan edilmiş olan Gölardı Simenit Yaban Hayatı Geliştirme Sahası 3348,71 hektarlık alanı kapsamakta olup Sülün yetiştirmeye odaklanılmıştır. Şu anlık yetiştirilen sülünlerin adet miktarı 10.044'tür. Yetiştirilen tür ise Phasanius colchicus yani Bayağı Sülün'dür.16

Bitki Çeşitliliği

Derinliği fazla olmayan Simenit Gölü'nün tabanı, Ruppia maritima adlı tatlı-tuzlu suya uyum sağlamış olan bir bitki ile kaplıdır. Gölün içinin yer yer suyun üzerine kadar çıkabilen bu bitkiyle kaplanması sonucunda hem ötrofikasyon artmış hem de gölden avlanan balık miktarı azalmıştır. Gölün, bu bitki ile kaplanmasının nedeni, göle ulaşan kimyasal maddelerin sudaki azot miktarını arttırarak ekolojik dengeyi bozmasıdır.

Simenit Gölünün güney ve batısındaki nemli düzlükler, Leucojum aestivum (gol soğanı) bitkisinin yurdumuzdaki birkaç doğal yetişme ortamından birisi durumundadır. Soğanlarının son yıllarda aşırı sökülmesi nedeniyle doğal yetişme ortamı büyük ölçüde ortadan kalkan bu bitki de kum zambağı gibi koruma altına alınmıştır.17

<small>Aşağıda Simenit coğrafyasında, kıyıdan itibaren 5-100 metre arasındaki hareketli kumulların bulunduğu alanlarda yetişen otsu</small> <small>türlerin bazıları aşağıda verilmiştir:18</small>

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p><small>#</small></p></th> <th><p><small>Resim</small></p></th> <th><p><small>Bilimsel Adı</small></p></th> <th><p><small>Yaygın Adı</small></p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p><small><code>1</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Euphorbia_paralias" title="wikilink"><strong><em><small>Euphorbia paralias</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Kum sütleğeni</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>2</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Eryngium_maritimum" title="wikilink"><strong><em><small>Eryngium maritimum</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Boğadikeni</small></li> <li><small>Kum boğadikeni</small></li> <li><small>Deniz boğadikeni</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>3</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><em><a href=":en:Centaurea_solstitialis" title="wikilink"><strong><small>Centaurea solstitialis</small></strong></a></em></p></td> <td><ul> <li><small>Çakır Dikeni</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>4</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><strong><em><small>Elymus elongatus</small></em></strong></p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>5</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Cakile_maritima" title="wikilink"><strong><em><small>Cakile maritima</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Deniz Teresi</small></li> <li><small>Kumteresi</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>6</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Ammophila_arenaria" title="wikilink"><strong><em><small>Ammophila Arenaria</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Kum Sazı</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>7</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Hayıt" title="wikilink"><strong><em><small>Vites agnus-castus</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Hayıt</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>8</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Göl_soğanı" title="wikilink"><strong><em><small>Leucojum aestivum</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Göl soğanı</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>9</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Kum_zambağı" title="wikilink"><small><strong>Leucojum aestivum</strong></small></a></p></td> <td><ul> <li><small>Kum zambağı</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>9</code></small><a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></p></td> <td></td> <td><p><em><a href="Cladium" title="wikilink">Cladium</a></em></p></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"></li> </ol> </section>

Bunların haricinde;

Juncus littoralis, Carex arenaria, Scirpus holoschoenus, Artemisia santonicum, Pulicaria dysenterica, Teucrium chamaedrys, Plantago scabra, Anthemis tinctoria, Clematis vitalba, Xanthium spinosum, Echium italicum, Stachys annua, Ruscus aculeatus, Hippophae rhamnoides... Gibi otsu türler de bulunur

<small>Aşağıda Simenit ekosisteminde görülebilecek bazı ağaç türleri gösterilmiştir:19</small>

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p><small>#</small></p></th> <th><p><small>Resim</small></p></th> <th><p><small>Bilimsel Adı</small></p></th> <th><p><small>Yaygın Adı</small></p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p><small><code>1</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Salix_alba" title="wikilink"><strong><em><small>Salix alba</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Söğüt</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>2</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Alnus_glutinosa" title="wikilink"><strong><em><small>Alnus glutinosa</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Yabani Kızılağaç</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>3</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Paliurus_spina-christi" title="wikilink"><strong><em><small>Paliurus spinachristi</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Karaçalı</small></li> </ul></td> </tr> </tbody> </table>

Bunların haricinde;

Bazı meşe türleri de görülmektedir(ve daha fazlası)

<small>Aşağıda, Simenit çevresindeki sazlık-bataklık alanlarda görülebilecek bazı türler gösterilmiştir:20</small>

<table> <thead> <tr class="header"> <th><p><small>#</small></p></th> <th><p><small>Tür Resmi</small></p></th> <th><p><small>Bilimsel Adı</small></p></th> <th><p><small>Yaygın Adı</small></p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p><small><code>1</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><strong><em><a href="Kamış" title="wikilink"><small>Phragmites communis</small></a></em></strong></p></td> <td><ul> <li><small>Yaban Kamışı</small></li> <li><small>Kamış</small></li> <li><small>Adi Kamış</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>2</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Schoenoplectus_lacustris" title="wikilink"><strong><em><small>Schoenoplectus lacustris</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Göl sazı</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>3</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Zizania_latifolia" title="wikilink"><strong><em><small>Zizania latifolia</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Yabani Çeltik</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>4</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Ranunculus_trichophyllus" title="wikilink"><strong><em><small>Ranunculus trichophyllus</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Düğün çiçeği</small></li> <li><small>Su düğün çiçeği</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>5</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Iris_pseudacorus" title="wikilink"><strong><em><small>Iris pseudacorus</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Bataklık süseni</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>6</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><em><a href=":en:Stuckenia_pectinata" title="wikilink"><strong><small>Stuckenia pectinata</small></strong></a></em></p></td> <td><ul> <li><small>Su sümbülü</small></li> <li><small>sargın su sümbülü</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>7</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Beyaz_nilüfer" title="wikilink"><strong><em><small>Nymphaea alba</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Nilüfer</small></li> <li><small>Beyaz nilüfer</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>8</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><strong><em><small>J<a href=":en:Juncus_maritimus" title="wikilink">uncus maritimus</a></small></em></strong></p></td> <td><ul> <li><small>Deniz sazı</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>9</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Typha_angustifolia" title="wikilink"><strong><em><small>Typha_angustifolia</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Hasır otu</small></li> <li><small>Şeytan mumu</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td><p><small><code>10</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href="Deniz_börülcesi" title="wikilink"><strong><em><small>Salicornia herbacea</small></em></strong></a></p></td> <td><ul> <li><small>Deniz börülecesi</small></li> </ul></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p><small><code>11</code></small></p></td> <td><p><small></small></p></td> <td><p><a href=":en:Ruppia_maritima" title="wikilink"><strong><em><small>Ruppia maritima</small></em></strong></a></p></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

Çevre Sorunları

  • 2004 yazında oksijensizliğe bağlı olarak toplu bir balık ölümü gerçekleşmiştir.21
<!-- -->
  • 2022 yazında oksijensizliğe bağlı olarak toplu bir balık ölümü gerçekleşmiştir.

Gölden Yararlanma ve Göle Etkiler

  • Deltanın büyük kısmı tarım alanı elde etmek amacıyla geçmiş yıllarda kurutulmuştur.
  • Gölde balıkçılık yapılmaktadır.
  • sazlıkların %25i kontrollü olarak köylüler tarafından kesilerek ekonomik fayda sağlanmaktadır.

Galeri

Kaynakça

Temel kaynak

Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Uygulama Merkezi Dergisi Say16,1997 Levent Uncu Simenlik Gölü Ekosistemi

Diğer kaynaklar

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: simenit gölü. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. http://cografya.bilecik.edu.tr/Dosya/Arsiv/Levent%20Uncu%20Makaleler/Simenit%20G%C3%B6l%C3%BC.pdf

  2. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Uygulama Merkezi Dergisi Say16,1997 Levent Uncu Simenlik Gölü Ekosistemi (fiziksel özellikler bölümü)

  3. TERME FAUNASINDAKİ BALIK TÜRLERİ ve TEHDİT KATEGORİLERİ, Savaş YILMAZ Melek ZENGİN Nazmi POLAT

  4. Murat YARAR Türkiye'nin önemli kuş alanları, DHKD/ WWFTR Birdlife intenational,1997 https://wwftr.awsassets.panda.org/downloads/turkiye_nin_onemli_kus_alanlari.pdf?7040/onemlikusalanlari

Kategoriler